Nowa inicjatywa patriotyczna – odnowienie bunkra oddziału AK dowodzonego przez T. Kuncewicza ps. „Podkowa”, znajdującego się na terenie lasu „Łukaszowiec” w pobliżu miejscowości Kawęczyn
2020-12-26
W trakcie mijającego roku dzięki wspólnej inicjatywie Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Okręg Zamość, 25 Batalionu Lekkiej Piechoty w Zamościu (wchodzącego w skład 2 Lubelskiej Brygady Obrony Terytorialnej im. mjr. Hieronima Dekutowskiego ps. „Zapora”), ks. ppor. Konrada Zalewskiego – kapelana 25 BLP w Zamościu, został odnowiony bunkier oddziału „Podkowy”, który znajduje się na terenie lasu „Łukaszowiec” w pobliżu miejscowości Kawęczyn (gmina Szczebrzeszyn).
Materiał (drewno) potrzebny do przeprowadzenia remontu zakupiono dzięki udzielonemu dla ŚZŻAK O/Z wsparciu finansowemu – przekazanemu za zgodą Nadleśniczego Lucjana Bednarza – przez Lasy Państwowe Nadleśnictwo Zwierzyniec. Pobrany przez żołnierzy WOT z tartaku materiał przed podjęciem prac został złożony na terenie instytucji podległej wspierającego ww. inicjatywę Burmistrza Szczebrzeszyna Henryka Mateja.
W latach 1943-1944 ww. bunkier oddziału AK z miejscowości Kawęczyn był wykorzystywany także na miejsce pobytu Komendy AK Obwodu AK Zamość. Był jedną z baz wypadowych i szkoleniowych oddziałów partyzanckich AK.
W okresie powojennym prace zachowujące bunkier podjął wraz z Kolegami – wedle przekazanych nam informacji – śp. mgr inż. Jerzy Witold Jóźwiakowski (ur. 1927) jeden z najmłodszych żołnierzy Armii Krajowej (ps. „Ragis”) – żołnierz 9. Pułku Piechoty Armii Krajowej Ziemi Zamojskiej. Przez całe swoje życie pozostał on wierny hasłu, które widniało na Akowskich sztandarach: „Bóg, Honor i Ojczyzna”. Był założycielem i Przewodniczącym NSZZ „Solidarność” w Zakładzie Energetycznym w Zamościu. Internowany 13 grudnia 1981 roku, spędził kilka miesięcy w więzieniu w Krasnymstawie i Włodawie. Usunięty z pracy, poświęcił się upamiętnieniu żołnierzy i historii Armii Krajowej na Zamojszczyźnie. Doprowadził do wzniesienia pomników Polski Walczącej na rynku w Szczebrzeszynie i partyzantów AK i BCH w pobliskim Kawęczynie. W wąwozie leśnym „Cetnar” w okolicach Kawęczynka odległego około 6 km od Szczebrzeszyna, dzięki jego staraniom umieszczono głaz z tablicą pamiątkową ku czci oddziałów partyzanckich. Tam też doprowadził do odtworzenia dużej ziemianki zwanej bunkrem, kryjówki oddziału „Podkowy” w leśnym wąwozie. Doprowadził też do wybudowania i uporządkowania na cmentarzu szczebrzeskim kwatery poległych żołnierzy września i partyzantów, fundując ok. 50 mosiężnych tablic z nazwiskiem, pseudonimem i odznaką partyzancką 9. Pułku Piechoty Legionów Armii Krajowej Ziemi Zamojskiej.
Największym dziełem jego pracowitego życia, któremu poświęcił kilkanaście lat, było napisanie i wydanie obszernej monografii i kroniki walk Armii Krajowej Zamojszczyzny – dwutomowej, liczącej ponad 1000 stron, książki pod tytułem: Armia Krajowa na Zamojszczyźnie.
Jerzy Witold Jóźwiakowski był jednym z najwybitniejszych obywateli Szczebrzeszyna. Za całokształt działalności został odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kawalerskim Polonia Restituta, a w roku 2009 Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.
W tym miejscu warto dodać, że ŚZŻAK O/Z od wielu lat jest głównym organizatorem odbywających się w Szczebrzeszynie uroczystości patriotyczno-religijnych upamiętniających rocznicę wkroczenia do Szczebrzeszyna Oddziału AK dowodzonego przez por. Tadeusza Kuncewicza ps. „Podkowa”. Obchodom towarzyszy widowiskowa inscenizacja historyczna, stanowiąca rekonstrukcję wydarzeń z 26 lipca 1944 r.
Tadeusz Kuncewicz ps. „Podkowa” to legenda Zamojskiego Inspektoratu Armii Krajowej, był jednym z aktywniejszych organizatorów podziemia niepodległościowego na Zamojszczyźnie, dowódcą oddziału, który zasłynął z wielu brawurowych akcji. Zarówno on jak i jego żołnierze także mieszkańcy Kawęczyna i okolic wykazali się wielkim patriotyzmem, poświeceniem w walce w obronie ludności cywilnej Zamojszczyzny i zasługami dla naszej Ojczyzny.
Tegoroczne prace odnowienia bunkra poprzez obudowanie jego wnętrza i zewnętrznych elementów drewnem, uporządkowania terenu wraz z dojściem do bunkra zostały wykonane przez żołnierzy WOT z 25 BLP w Zamościu. Serdecznie dziękujemy !!!
Odnowiony bunkier będzie niewątpliwie kolejnym, atrakcyjnym miejscem wartym odwiedzenia na historycznej mapie Zamojszczyzny, upamiętniającym działalność walczących o wolną Ojczyznę m.in. w Powstaniu Zamojskim, Akcji Burza oraz w okresie powojennym żołnierzy AK.
