Kalendarium – 1989 r.
28.05.1989 r. – w kościele pw. Matki Bożej Królowej Polski w Zwierzyńcu został poświęcony sztandar 9 Pułku Piechoty Armii Krajowej. Mszę św. celebrował biskup diecezji lubelskiej ks. Bolesław Pylak, homilię wygłosił krajowy duszpasterz kombatantów sufragan łomżyński ks. bp Tadeusz Józef Zawistowski. Sztandar ufundowali byli żołnierze Armii Krajowej i społeczeństwo, aby uczcić pamięć bohaterskich żołnierzy AK z obwodów: biłgorajskiego, hrubieszowskiego, tomaszowskiego i zamojskiego, którzy polegli w walkach o wolność i niepodległość Polski oraz w obronie ludności przed zagładą w czasie II wojny światowej. W Akcie Erekcyjnym zapisano postanowienie, że w przyszłości sztandar będzie zdeponowany w Kolegiacie pw. Zmartwychwstania Pańskiego i św. Tomasza Apostoła w Zamościu.
Fot. Piotr Błażewicz
10.07.1989 r. – odbyło się pierwsze zebranie, założycielskie, w Kolegiacie Zamojskiej (obecna Katedra), w którym wzięło udział 75 osób. Powołano Stowarzyszenie Żołnierzy Armii Krajowej Środowisko 9 pp Ziemi Zamojskiej Inspektorat Zamojski i Zarząd Tymczasowy oraz wyłoniono Prezydium Zarządu w liczbie 22 osób. Prezesem Zarządu został Bolesław Sobieszczański ps. „Pingwin”. Powołano cztery tymczasowe Zarządy kół obwodowych w: Tomaszowie Lubelskim, Biłgoraju, Hrubieszowie i Zamościu. Siedzibą Środowiska został „Arsenał” – Muzeum Barwy i Oręża w Zamościu.
21.07.1989 r. – rozpoczęto przygotowania zmierzające do powołania pierwszych kół terenowych. Organizacyjnie Inspektorat Zamojski AK wchodził w skład Oddziału Okręgowego w Lublinie. W związku z bardzo aktywną działalnością AK na terenie Zamojszczyzny, Zarząd Środowiska 9 pp Ziemi Zamojskiej Inspektorat Zamojski zwrócił się z prośbą do Zarządu Głównego w Warszawie o powołanie samodzielnego Okręgu Zamojskiego.
15.08.1989 r. – odbyła się uroczysta msza św., podczas której zostały poświęcone urny z ziemią zebraną z pól bitewnych Zamojszczyzny. Jedna urna została zawieziona na Jasną Górę i umieszczona w kaplicy ks. Kordeckiego, drugą umieszczono w Kolegiacie Zamojskiej w kaplicy Zamoyskich.
30.08.1989 r. – zgodnie z decyzją Zarządu Głównego Stowarzyszenia Żołnierzy AK w Warszawie, w Zamościu utworzono Inspektorat Stowarzyszenia obejmujący województwo zamojskie, teren działania zgodnie z faktami historycznymi.
14.09.1989 r. – Zarząd Główny wydał zgodę na samodzielne załatwianie spraw organizacyjnych przez Inspektorat Zamojski.
30.12.1989 r. – wspólnie z kombatantami z Batalionów Chłopskich zorganizowano uroczystość ku czci poległych w bitwie pod Wojdą, która zapoczątkowała powstanie zamojskie. W 46 rocznicę powstania zamojskiego w kościele św. Krzyża w Zamościu odbyła się msza św., po której złożono wiązanki pod pomnikiem żołnierzy Powstania Zamojskiego w Szewni Dolnej.