Upamiętnienie 79. rocznicy Pacyfikacji wsi Ameryka, Łasków, Smoligów i Olszynka, 1 kwietnia 2023
2023-04-05
Dnia 1 kwietnia 2023 r., przy krzyżu w miejscowości Ameryka odbyły się obchody 79. rocznicy Pacyfikacji wsi Ameryka, Łasków, Smoligów i Olszynka. Organizatorami tej uroczystości byli: Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Okręg Zamość, Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Okręg Zamość Koło Rejonowe Mircze, Dowódca Garnizonu 2. Hrubieszowskiego Pułku Rozpoznawczego im. mjr Henryka Dobrzańskiego ,,Hubala”, Liceum Ogólnokształcące im. Stanisława Kostki Starowieyskiego w Łaszczowie oraz Stowarzyszenie Rozwoju Lokalnego Zamojszczyzna.
Uroczystość rozpoczął Bieg Pamięci Ofiar Pacyfikacji, przygotowany i przeprowadzony przez mgr. Józefa Czerniaka, w którym uczestniczyli uczniowie Szkół Podstawowych w Mirczu i Wiszniowie.
Po biegu odbyła się część oficjalna. Po odśpiewaniu Hymnu Państwowego Prezes Koła Rejonowego ŚZŻAK O/Z w Mirczu Pani Maria Małek powitała zgromadzonych gości. Wiktoria Zielińska uczennica klasy mundurowej 1M2 Liceum Ogólnokształcącego im T. Kościuszki w Hrubieszowie przedstawiła rys historyczny tragicznych wydarzeń z 27 marca 1944 r.
Przemówienia okolicznościowe wygłosili Starosta Hrubieszowski Aneta Karpiuk oraz Poseł na Sejm RP Prezesa ŚZŻAK Okręg Zamość Sławomir Zawiślak.
Krótką część artystyczną przygotowali harcerze z 10. Drużyny Harcerskiej ,,Traperski Krąg” z Suśca.
Kolejnym punktem programu była Polowa Msza Św. w intencji ofiar pacyfikacji. Uroczyste nabożeństwo odprawił Proboszcz Parafii pw. Zmartwychwstania Pańskiego w Mirczu ks. Tomasz Giergiel. Ceremoniał wojskowy przygotowali żołnierze 2. Hrubieszowskiego Pułku Rozpoznawczego. Apel Pamięci poprowadził por. Szymon Bukowiec.
Po odczytaniu Apelu Pamięci, oddaniu salwy honorowej, obecne delegacje złożyły wieńce i kwiaty oraz zapaliły znicze pamięci. Odegrano również utwór „Śpij kolego”.
Później nastąpiło wręczenie przez Posła na Sejm RP, Prezesa ŚZŻAK Okręg Zamość Sławomira Zawiślaka i Prezes ŚZŻAK O/Z Koło Mircze Panią Marię Małek, ufundowanych przez Stowarzyszenie Rozwoju Lokalnego Zamojszczyzna – jako współorganizatora pucharów Biegu Pamięci wraz z pamiątkowymi dyplomami i upominkami dla wszystkich uczestników.
Zwycięzcą klasyfikacji drużynowej Biegu została reprezentacja Szkoły Podstawowej w Mirczu, II miejsce zajęła reprezentacja Szkoły Podstawowej w Wiszniowie.
Młodzież otrzymała upominki od Posła na Sejm RP Sławomira Zawiślaka oraz Starosty Powiatu Hrubieszowskiego Anety Karpiuk.
Uczestnicy biegu otrzymali również zaproszenia do bezpłatnego zwiedzania Muzeum Historycznego Inspektoratu Zamojskiego Armii Krajowej w Bondyrzu.
Uroczystości zakończył poczęstunek żołnierski.
W uroczystości obok wyżej wymienionych udział wzięli: Dowódcę Hrubieszowskiego Garnizonu reprezentował płk. Hubert Trusiuk, mł. bryg. mgr inż. Piotr Gronowicz – Komendant Powiatowy Państwowej Straży Pożarnej w Hrubieszowie, Przedstawiciele Placówek Straży Granicznej z Dołhobyczowa Kryłowa, Zastępca Kierownika Placówki Terenowej KRUS w Zamościu, członek Zarządu SRL Zamojszczyzna Radosław Maksymowicz, Nadleśnictwo Mircze – reprezentowali Leśniczy Leśnictwa Witków Jacek Łasocha i Podleśniczy Leśnictwa Tuczapy Wojciech Błaszczak, Wójt Gminy Grabowiec Bartosz Popek, Wójt Gminy Mircze Marta Małyszek, Przewodniczący Rady Gminy Mircze Adam Kostrubiec, Dyrektor Zamojskiej Delegatury Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Lublinie Anna Subocz-Chachuła, Wiceprezes ŚZŻAK Okręg Zamość, dowódca pocztów sztandarowych por. Andrzej Jaroszyński, Wiceprezes ŚŻŻAK O/Z Magdalena Szczepańska, Członek Zarządu ŚŻŻAK O/Z Kamila Maślanka, Członek Zarządu Harcmistrz Anna Rojek, Prezes ŚZŻAK O/Z Koła Rejonowego w Narolu Marian Świętojański, Prezes Zarządu Koła Miejskiego nr 1 ZKRP I BWP w Zamościu st. chor. sztab. WP Grzegorz Pawlik Weteran Misji Zagranicznych, sołtys Wsi Ameryka Stanisław Litwiak, Harcerze z 10. Drużyny Harcerskiej ,,Traperski Krąg” w Suścu, Ochotnicza Straż Pożarna Stara Wieś z Prezesem Wiesławem Ślepko, Dyrektorzy Szkół, nauczyciele, uczniowie oraz mieszkańcy.
W uroczystości uczestniczyły delegacje Kół Rejonowych ŚZŻAK Okręg Zamość: Trzeszczany z Prezes Ireną Olszewską, Tyszowce z Wiceprezes Anną Hawryluk, Grabowiec z Prezesem Janem Lisiukiem, Uchanie z Prezesem Andrzejem Jaroszyńskim, Dołhobyczów z Prezesem Wojciechem Kryszczukiem oraz Kompania Honorowa pod dowództwem ppor. Kamila Mikuły, delegacja pocztu 2. HPR w składzie – dowódca pocztu ppor. Marcin Dul, sztandarowy kpr. Jan Szpyrka, asysta kpr. Patryk Korecki, jak również Klasa Oddziału Przygotowania Wojskowego – Liceum Ogólnokształcącego im. Stanisława Kostki Starowieyskiego w Łaszczowie.
Szczególnym uczestnikiem była 92-letnia Helena Żuk, naoczny świadek wydarzeń sprzed 79 laty, która była pierwszą osobą upominającą się o upamiętnienie tego miejsca. Dzięki zaangażowaniu Pani Heleny, podjęciu współpracy z Kołem Rejonowym ŚZŻAK w Mirczu, od kilku lat odbywają się uroczystości upamiętniające pacyfikację Ameryki i okolicznych miejscowości.
Serdecznie dziękujemy wszystkim współorganizatorom i uczestnikom obchodów za liczny udział w uroczystości i wspólne upamiętnienie tegorocznej rocznicy.