Upamiętnienie 80. rocznicy zamordowania rodziny Konrada Bartoszewskiego ps. “Wir” –  Józefów, 26 lutego 2023 r.

2023-03-04

W dniu 26 lutego w Józefowie odbyły się uroczystości poświęcone 80. rocznicy egzekucji Wacława, Janiny i Wienisławy Bartoszewskich, ojca, matki i siostry Konrada Bartoszewskiego ps. Wir, miejscowego Komendanta Armii  Krajowej.

Uroczystości patriotyczno-religijne rozpoczęły się w Kościele parafialnym pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Józefowie. Mszę świętą w intencji zamordowanych oraz pamięci Żołnierzy Wyklętych odprawił ks.dziekan Zenon Mrugała, kazanie poświecone ofiarności krwi i życia polskich partyzantów, żołnierzy Armii Krajowej wygłosił ks.dr Paweł Dynaka. Po Mszy Św. w szyku przemaszerowano pod tablice znajdujące się na murze kościelnym, a upamiętniające Żołnierzy Niezłomnych z terenu gminy Józefów, gdzie złożono wiązanki kwiatów i zapalono znicze pamięci. Następnie uczestnicy patriotycznego wydarzenia przeszli za sztandarami pod tablicę poświęconą rozstrzelanej rodzinie Konrada Bartoszewskiego ps. Wir, znajdującej się na ścianie budynku miejscowego banku. Tam również przybyłe delegacje złożyły wieńce i, kwiaty i znicze pamięci. Wartę honorową przy w/w tablicach zaciągnęli harcerze susieckiej „dziesiątki”.

Powyższe obchody to upamiętnienie przeprowadzonej w dniu 26 lutego 1943 r. w Józefowie dokonanej przez Niemców publicznej egzekucji rodziny Konrada Bartoszewskiego ps. Wir jego ojca Wacława, matki Janiny i siostry Wienisławy. Pośrednią przyczyną egzekucji rodziny Konrada Bartoszewskiego była dekonspiracja struktur organizacyjnych Armii Krajowej rejonu Józefowskiego, spowodowana bardzo aktywnym jej udziałem w wydarzeniach Powstania Zamojskiego. Powstanie Zamojskie było odpowiedzią struktur Polskiego Państwa Podziemnego na plany wysiedlenia ludności polskiej z Zamojszczyzny i powstania pierwszego czysto niemieckiego okręgu osadniczego w ramach Generalnego Planu Wschodniego. Bezpośrednią przyczyną egzekucji było rozbicie posterunku policji w Józefowie przez oddział Czesława Mużacza ps. Selim i uwolnienie aresztowanych wieczorem 25 lutego 1943 r. Wira i jego zastępcy Hieronima Miąca, ps. Korsarz.

Wezwane z Zamościa posiłki niemieckie nie puściły płazem uwolnienia aresztowanych. O świcie 26 lutego otoczyły miasto i spędzili mieszkańców do budynku gminy, gdzie dokonano selekcji, oddzielając rodziny uznane za bandyckie od pozostałych, grożąc im rozstrzelaniem. Ostatecznie na oczach zgromadzonych na rynku mieszkańców rozstrzelano tylko rodzinę “Wira” i wywieziono do obozu w Zamościu 50 zakładników. Wydarzenia te żywe są w społeczności józefowskiej do dnia dzisiejszego.

W uroczystości uczestniczyli: Burmistrz Józefowa Roman Dziura, z-ca burmistrza Paweł Wielgosz, sekretarz UM Józefów Robert Rabiega, Anna Mazur – Dyrektor Szkoły Podstawowej im. Mieczysława Romanowskiego w Józefowie, Maria Rysztak – Dyrektor Szkoły Podstawowej w Majdanie Nepryskim im. Jana Pawła II, Prezes Koła Rejonowego ŚZŻAK Okręg Zamość w Józefowie Andrzej Wojtyło, Wiceprezes ŚZŻAK O/Z Józef Więcław, Członek Zarządu ŚZZAK O/Z harcmistrz Anna Rojek wraz z harcerzami z  10. DH „Traperski Krąg” im. Jana Leonowicza ps. „Burta” z Suśca, członkowie ŚZŻAK O/Z Koło Terenowe Zamość, delegacje w/w szkół, Poczty Sztandarowe ŚZŻAK O/Z z Józefowa i Suśca, poczty sztandarowe szkół z terenu gminy Józefów, przedstawiciele organizacji kombatanckich, władz państwowych i samorządowych, dyrektorzy i kierownicy jednostek gminy Józefów oraz firm i instytucji, mieszkańcy gminy Józefów.