Upamiętnienie 40. rocznicy śmierci dowódcy Armii Krajowej mjra Józefa Śmiecha ps. „Ciąg” oraz poległych i zmarłych żołnierzy AK Rejonu Skierbieszów
2022-04-27
W niedzielę 24 kwietnia w Skierbieszowie odbyły się uroczystości upamiętniające 40. rocznicę śmierci mjra Józefa Śmiecha ps. „Ciąg” oraz poległych i zmarłych żołnierzy z jego oddziału. W uroczystościach, których organizatorem byli Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Okręg Zamość, Koło Rejonowe ŚZŻAK w Skierbieszowie, Parafia pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Skierbieszowie i Stowarzyszenie Rozwoju Lokalnego Zamojszczyzna udział wzięli m.in. Prezes Zarządu ŚZŻAK Okręg Zamość poseł na Sejm RP Sławomir Zawiślak, przedstawiciele Samorządu Gminy Skierbieszów, nauczyciele i młodzież szkolna Zespołu Szkoły Podstawowej i Przedszkola w Skierbieszowie im. Ignacego Mościckiego wraz z pocztem sztandarowym, mieszkańcy Skierbieszowa i gminy. Środowisko ŚZŻAK Okręg Zamość reprezentowały także delegacje i poczty sztandarowe Zarządu Okręgu w Zamościu oraz Kół Rejonowych z Zamościa, Uchań, Starego Zamościa, Komarowa i Skierbieszowa.
Uroczystości rozpoczęło przedstawione przez por. Andrzeja Jaroszyńskiego — Wiceprezesa ŚZŹAK O/Z wspomnienie o mjr. Józefie Śmiechu ps. „Ciąg”, bohaterskiej postawie dowódcy i żołnierzy AK walczących w obronie polskiej ludności oraz za wolność Ojczyzny w oddziale „ Ciąga” w okresie hitlerowskiej okupacji. Koncelebrowanej, uroczystej Mszy Świętej przewodniczył proboszcz miejscowej parafii ks. Janusz Dudzicz. Po mszy świętej głos zabrał Prezes Zarządu ŚZŻAK O/Z p. Sławomir Zawiślak, przedstawiając m.in. dotychczasowy dorobek Związku, ze szczególnym uwzględnieniem licznych przedsięwzięć podnoszących pamięć J. Śmiecha i jego żołnierzy: https://akzamosc.pl/jozef-smiech-ciag-bylo-naprawde-film/ W trakcie wystąpienia, przywołując wielkie zasługi naszych przodków, podniósł także potrzebę służby, obywatelskiej pracy współczesnych Polek i Polaków na rzecz rozwoju i bezpieczeństwa Ojczyzny. Ważnym momentem uroczystości było wręczenie — na wniosek władz Koła Rejonowego ŚZŻAK O/Z w Skierbieszowie — Odznak Zasługi Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Okręg Zamość: Janowi Klimczukowi, który jest synem żołnierza oddziału Józefa Śmiecha — Władysława Klimczuka ps. „Gawron” i Mieczysławowi Mazurowi, którego ojciec walczył w kampanii wrześniowej 1939 r. Ww. od lat angażują się w społeczną pracę, której celem jest krzewienie postaw patriotycznych i etosu AK wśród społeczeństwa. Odznaczenia wręczali Prezes ŚZŻAK O/Z p. Poseł Sławomir Zawiślak oraz członkowie Związku — kombatant kpt. Józef Łaba, oraz Wiceprezes por. A. Jaroszyński. Prezes S. Zawiślak razem z przedstawicielami władz Koła Rejonowego ŚZŻAK O/Z w Skierbieszowie wręczyli proboszczowi parafii ks. Janusz Dudzicz wydane przez Związek, dwutomowe wydawnictwo „Armia Krajowa na Zamojszczyźnie” Jerzego Jóźwiakowskiego: https://akzamosc.pl/armia-krajowa-na-zamojszczyznie-jerzy-jozwiakowski/ Następnie uczestnicy uroczystości udali się na miejscowy cmentarz gdzie na grobie mjra Józefa Śmiecha oraz przy pomniku poległych i zmarłych żołnierzy Armii Krajowej Rejonu Skierbieszów złożono wieńce i kwiaty oraz zapalono znicze. Uroczystości zakończono tradycyjnym, wspólnym żołnierskim poczęstunkiem.
Koło Rejonowe ŚZŻAK w Skierbieszowie serdecznie dziękuje wszystkim uczestnikom i współorganizatorom uroczystości.
Józef Śmiech urodził się w 1915 r., w Kajetanówce (pow. hrubieszowski). Dzieciństwo i wczesną młodość spędził w Uchaniach. Przed wybuchem wojny ukończył Korpus Kadetów nr 1 we Lwowie im. Marszałka J. Piłsudskiego oraz Szkołę Podchorążych Piechoty w Legionowie. We wrześniu 1939 r. walczył z Niemcami na czele plutonu 7 pp. Leg. (3 DP Leg.), m.in. pod Skarżysko-Kamienną, Iłżą i Janowem Lubelskim. W październiku 1939 r. powrócił do Uchań i wstąpił w szeregi Armii Podziemnej. Od 1941 r. pełnił funkcję dowódcy placówki w Dubience nad Bugiem, oficera inspekcyjnego Oddziałów Dywersji Bojowej (ODB) Rejonu Skierbieszów i dowódcy plutonu dywersji bojowej. Od stycznia 1943 r. „Ciąg” został dowódcą plutonu w pierwszym oddziale partyzanckim AK na Zamojszczyźnie, którym dowodził por. Piotr Złomaniec „Podlaski”. Brał udział w bitwie z Niemcami pod Lasowcami (4 lutego 1943 r.), a po zranieniu dowódcy wyprowadził zdziesiątkowany oddział z okrążenia. Następnie w Obwodzie Hrubieszów AK zorganizował oddział partyzancki i w sierpniu jako jego dowódca wszedł w skład I baonu 9 pp Leg. AK ppor. Jana Turowskiego „Norberta” , mianowany dowódcą kompanii, a później baonu. „Ciąg” uczestniczył w akcji „Burza” i po wkroczeniu Armii Czerwonej dalej pozostał w konspiracji. Został mianowany komendantem Rejonu III Grabowiec w Obwodzie Hrubieszów Inspektoratu Zamojskiego AK i DSZ. Podległe mu oddziały prowadziły akcje przeciwko okupantowi sowieckiemu i bezpiece. Mjr Józef Śmiech ps. „Ciąg” szlak bojowy zakończył jako dowódca I baonu 9 pp. Legionów AK. Za działalność w okresie wojny w strukturach ZWZ i następnie Armii Krajowej aresztowany w 1946 roku został skazany pierwotnie na karę śmierci zamienioną później na 15 lat więzienia, z których w więzieniu spędził lat 10. Za udział w walkach z hitlerowskim, niemieckim okupantem został odznaczony dwukrotnie Krzyżem Walecznych oraz Krzyżem Kawalerem Orderu Virtuti Militari. Zmarł w Skierbieszowie dnia 18 kwietnia 1982 r. Pomimo trwającego wówczas stanu wojennego pogrzeb mjra Józefa Śmiecha zgromadził wielu byłych żołnierzy Armii Krajowej, jego podkomendnych i współtowarzyszy walk z hitlerowskim i sowieckim najeźdźcą oraz niezliczoną rzeszę okolicznej społeczności.
