Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Okręg Zamość inicjatorem powstania oraz urządzenia na Rotundzie Zamojskiej celi upamiętniającej działalność Żołnierzy Armii Krajowej na Zamojszczyźnie

2022-01-18

ŚZŻAK Okręg Zamość w wyniku zawartego porozumienia z Urzędem Miasta Zamość, przekazania przez Związek wkładu finansowego na realizację projektu pn. „Rewitalizacja Rotundy Zamojskiej w Zamościu” – umowa darowizny z dnia 28.06.2016 r. – doprowadził do powstania i urządzenia celi poświęconej pamięci Żołnierzy AK Inspektoratu Zamość na terenie wyremontowanej Rotundy Zamojskiej. Dzięki temu w ww. Mauzoleum Martyrologii Zamojszczyzny miejscu pamięci narodowej licznie odwiedzanym przez turystów, z inicjatywy Związku zostanie po raz pierwszy przedstawiona działalność AK i jej kontynuacji, tj. powojennych formacji niepodległościowych na Zamojszczyźnie. Dotąd nieistniejąca, a oczekiwana społecznie Cela AK — zgodnie z zawartą umową- została zlokalizowana pod nr XX i wyposażona także z wykorzystaniem dofinansowania Związku. Obecnie znajdują się w niej m.in. 4 tablice informacyjne dotyczące Powstania Zamojskiego, działalności I i II Inspektoratu Zamojskiego AK oraz Samodzielnego Obwodu WIN Tomaszów Lubelski. Przygotowane przez ŚZŻAK Okręg Zamość projekty tablic, ich treść i grafika były konsultowane i zaakceptowane przez Oddział IPN w Lublinie. W celi dostępny jest również infomat, w którym zostanie niebawem zamieszczona, przygotowana przez Związek, prezentacja dotycząca działalności AK i powstałych z jej żołnierzy powojennych formacji niepodległościowych. Docelowo zaplanowane wyposażenie, wygląd celi a przede wszystkim jej historyczny przekaz (treści tablic także w wersji anglojęzycznej) pozwoli szerzej upowszechnić wielki dorobek działalności PPP na terenie Zamojszczyzny, patriotyzm bohaterstwo naszych Przodków walczących o wolność Ojczyzny, także w obronie represjonowanych przez okupanta niemieckiego, Ukraińską Powstańczą Armię i komunistyczny aparat represji PRL mieszkańców regionu.

Fakt umieszczenia na jednej z tablic informacji o Powstaniu Zamojskim — walce zbrojnej w obronie polskiej ludności Zamojszczyzny w sposób ludobójczy wysiedlanej przez niemieckiego okupanta w czasie II wojny światowej, szczególnie w związku ze zbliżającą się jego 80. rocznicą, pozwoli przybliżyć wiedzę i utrwalić pamięć o tym zapomnianym i pomijanym, a ważnym dla nas mieszkańców Zamojszczyzny, czynie zbrojnym. Cały przekaz celi oddaje należny hołd patriotycznemu czynowi naszych Przodków, ma także na celu obok wartości edukacyjnej, krzewienie postaw patriotycznych oraz etosu AK.

W okresie II wojny światowej Rotunda spełniała rolę więzienia, obozu przejściowego a także miejsca licznych, masowych egzekucji, straceń ludności polskiej. Dotychczas w znajdujących się na Rotundzie celach pamięci poświęconym różnym grup, m.in. Sybirakom, Nauczycielom, Harcerzom, nie było pełnego przekazu historycznego, brakowało bowiem informacji o wysiłku, ofierze żołnierzy AK. Cieszymy się, że udało się zrealizować ten projekt i w tej formie godnie upamiętnić naszych Przodków walczących o wolność Ojczyzny. Dziękujemy wszystkim, dzięki którym mogliśmy zrealizować to ważne przedsięwzięcie.

Zapraszamy do odwiedzenia Celi AK nr XX i współpracy z naszym Związkiem.