Organizacja rekonstrukcji Bitwy pod Janikami, oddziału NOW-AK „Ojca Jana” pod dowództwem ppor. Bolesława Usowa ps. „Konar” a Niemcami – 28 listopada br. Janiki nad rzeczką Łukawica, gm. Zaklików
2021-12-03
W dniu 28 listopada 2021 roku w pobliżu miejscowości Janiki nad rzeczką Łukawica, zorganizowana została rekonstrukcja bitwy partyzantów z oddziału NOW-AK Ojca Jana z Niemcami, która rozegrała się 10 czerwca 1944 roku. Oddziałem partyzanckim dowodził wówczas por. Bolesław Usow ps. „Konar”.
Organizatorami wydarzenia byli: Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Okręg Zamość, Koło Obwodu Nisko-Stalowa Wola Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Okręg Rzeszów, GRH im. płk. Tadeusza Zieleniewskiego z siedzibą w Majdanie Obleszcze i Telewizja STELLA – Stalowa Wola.
9 czerwca 1944 roku oddział Ojca Jana stacjonował w pobliżu miejscowości Szewce. W tym czasie dowództwo otrzymało meldunek z komendy AK Okręgu Lublin, że w najbliższych dniach jest planowana wielka akcja wojsk niemieckich, mająca na celu zlikwidowanie oddziałów partyzanckich w Lasach Lipskich, Janowskich i Puszczy Solskiej. Wobec tego zagrożenia por. „Konar” podjął decyzję o opuszczeniu dotychczasowego miejsca postoju, planując przedostać się w Góry Świętokrzyskie. 10 czerwca 1944 roku w godzinach przedpołudniowych, oddział znalazł się na skraju śródleśnej wioski Janiki. Tu partyzanci natknęli się na silne oddziały niemieckie, idące ze stacji kolejowej w Lipie na rozpoczynającą się akcję przeciwpartyzancką o kryptonimie „Wicher 1”, która 11 czerwca 1944 roku objęła cały obszar Lasów Janowskich. Wywiązała się zażarta walka, w której poległo kilku Niemców, a jeden został wzięty do nie woli. W sytuacji, kiedy na pozycje niemieckie przybyły posiłki – dowódca por. „Konar” wydał rozkaz wycofania się w kierunku Świder.
Rekonstrukcja bitwy była prowadzona etapami, ponieważ operator Telewizji Stella pod kierunkiem reżysera p. Dionizego Garbacza uwieczniał na taśmie filmowej poszczególne sceny. Całością przedsięwzięcia kierował prezes Koła Obwodu Nisko-Stalowa Wola Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej — Zbigniew Markut, przy pomocy kolegów: Tadeusza Puchalskiego, Władysława Potockiego, Łukasza Krawca, Kamila Śpiewaka, Pawła Dębskiego, Antoniego Kolano. Z nagranych materiałów powstanie krótki news filmowy, a za ok. 3 tygodnie, we współpracy z TV Stella, kilkunastominutowy film, którego reżyserem będzie wspomniany Dionizy Garbacz.
Na zakończenie rekonstrukcji pod Partyzanckim Kamieniem Pamięci, upamiętniającym to wydarzenie, zapalono znicze, a rekonstruktorzy z Grupy Rekonstrukcyjnej oddali salwę honorową. Następnie uczestnicy, organizatorzy i publiczność skorzystali z gościnności Państwa Luberów, gdzie pod myśliwską wiatą, gawędząc przy ognisku – serwowano wojskową grochówkę, słodkości i gorące napoje.
Głównymi aktorami przedstawienia byli koledzy z GRH im. płk. Tadeusza Zieleniewskiego z siedzibą w Majdanie Obleszcze, z dowódcą Mirosławem Wielgusem na czele. Żołnierzy zagrali: Piotr Jędzura (Niemiec), Piotr Kawęcki (AK), Grzegorz Ptasznik (N), Stanisław Siembida (N), Józef Sokół (AK), Hubert Wcisło (AK), Wiesław Wielgus (AK).
Grupę Rekonstrukcyjno-Historyczną im. płk. Tadeusza Zieleniewskiego wspomagali Łukasz Koczwara (N) – z GRH Wrzesień 39 Jastkowice i Łukasz Krawiec (AK) – członek Koła Obwodu Nisko-Stalowa Wola Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej.
Rekonstrukcja została sfinansowana przez Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Okręg Zamość w ramach realizacji projektu współfinansowanego przez Instytut Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Jana Paderewskiego Fundusz Patriotyczny – Edycja 2021 Wolność po Polsku – Priorytet I oraz dodatkowo pozyskanych środków od sponsorów.
http://www.tvkstella.pl/news/fullnews.php?fn_id=9177
