Wystawa czasowa poświęcona Żołnierzowi Niezłomnemu – Wyklętemu sierżantowi Józefowi Franczakowi ps. „Lalek” w Muzeum Historycznym Inspektoratu Zamojskiego Armii Krajowej w Bondyrzu

2021-06-18

Od 14 czerwca br. w Muzeum Historycznym Inspektoratu Zamojskiego Armii Krajowej im. mjr. Stanisława Prusa ps. „Adam” w Bondyrzu udostępniona jest wystawa czasowa poświęcona sierżantowi Józefowi Franczakowi ps. „Lalek”. Wystawa, która będzie dostępna do 20 czerwca prezentuje życiorys i działalność ostatniego partyzanta Rzeczpospolitej.

Organizatorami wydarzenia są Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Okręg Zamość, Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Białymstoku, Pan Marek Franczak – syn śp. Józefa Franczaka ps. „Lalek” oraz Pan Jan Kurek – społecznik współpracujący ze Związkiem.

Prezes ŚZŻAK Okręg Zamość Poseł Sławomir Zawiślak dziękuje za współpracę na rzecz zorganizowania wystawy poświęconej sierżantowi Józefowi Franczakowi w – będącym własnością Związku – Muzeum w Bondyrzu. Szczególnie, współpracującemu ze Związkiem od lat, Panu Markowi Franczakowi – synowi Józefa Franczaka także za zrealizowane dotychczas inne wspólne przedsięwzięcia.

Inicjatywa jest kontynuacją dotychczasowych działań Związku skoncentrowanych na popularyzacji i zachowaniu pamięci o Żołnierzach Wyklętych walczących na terenie województwa lubelskiego.

Sierż. Józef Franczak „Laluś”, „Lalek” (1918-1963)  był ostatnim partyzantem polskiego podziemia niepodległościowego. Jego życiorys jest typowy dla wielu z pokolenia Kolumbów. Urodził się w 1918 roku w małej podlubelskiej wiosce Majdan Kozic Górnych. Nie mając środków na dalsze kształcenie zgłosił się do Szkoły Podoficerskiej Żandarmerii w Grudziądzu, a następnie służył w Równem na Wołyniu. We wrześniu 1939 roku walczył z Sowietami, udało mu się zbiec z niewoli i powrócić w rodzinne strony. W czasie okupacji niemieckiej był żołnierzem ZWZ i AK, dowodził drużyną, a następnie plutonem. Prowadził też zajęcia w konspiracyjnej szkole podoficerskiej. Po wkroczeniu Armii Czerwonej znalazł się w szeregach organizowanego przez komunistów „ludowego” WP. Stacjonował w Kąkolewnicy, gdzie Sąd Polowy II Armii WP skazywał na kary śmierci byłych żołnierzy AK. Prawdopodobnie w pierwszych miesiącach 1945 roku zdezerterował. Początkowo ukrywał się w okolicach Łodzi, a następnie na Pomorzu.

Pełny życiorys dostępny tutaj: https://podziemiezbrojne.ipn.gov.pl/zol/biogramy/88008,Sierz-Jozef-Franczak-Lalek.html

Wystawa w kolejnych dniach, tj. 21-26 czerwca br., będzie dostępna w Klubie Garnizonowym 3. Zamojskiego Batalionu Zmechanizowanego w Zamościu.

Serdecznie zapraszamy do zapoznania się z wystawą!