Zwycięska bitwa o Józefów – 76. rocznica pacyfikacji Józefowa, Rzeczpospolitej Józefowskiej [RELACJA, ZDJĘCIA]

2019-06-14

Po raz kolejny w pierwszą niedzielę czerwca odbyły się w Józefowie uroczystości patriotyczno-religijne upamiętniające kolejną rocznicę pacyfikacji Józefowa, Rzeczpospolitej Józefowskiej.

Uroczystości tradycyjnie rozpoczęły się Mszą Św. w Kościele Parafialnym w Józefowie w intencji poległych i pomordowanych mieszkańców Gminy Józefów w okresie II wojny światowej. Po Mszy Świętej zebrani przeszli pod tablice upamiętniające ofiary II wojny światowej z terenu Gminy Józefów. Tablice umieszczone są na murze kościelnym w miejscu, w którym 1 czerwca 1943 roku zostali spędzeni mieszkańcy Józefowa celem rozstrzelania. Brawurowy atak oddziałów Armii Krajowej, Batalionów Chłopskich i innych na pozycje niemieckie umożliwił zgromadzonym ludziom ucieczkę. Partyzantom udało się wyprzeć Niemców z Józefowa i ocalić tym samym od śmierci mieszkańców. Przez ponad 3 tygodnie w Józefowie nie było przedstawicieli władz okupacyjnych. To prestiżowe zwycięstwo w bitwie o Józefów odnotowane zostało we wszystkich meldunkach Armii Krajowej obwodu zamojskiego. Miało ono również olbrzymie znaczenie moralne. O Józefowie zaczęły krążyć legendy a rejon ten nazywać Rzeczpospolitą Józefowską.

Akcją obrony Józefowa dowodził Hieronim Miąc ps. Korsarz. Jego 100-tu osobowy oddział składał się z trzech plutonów: z Aleksandrowa dowodzonego przez Włodzimierza Hascewicza ps. War, z Józefowa i Pardysówki dowodzonego przez Feliksa Pardusa ps. Piast i z Górecka i Brzezin dowodzonego przez Czesława Mużacza ps. Selim. W akcji brał również udział 50 –cio osobowy oddział dowodzony przez Józefa Droździela ps. Radykał i Juliana Futomę ps. Fiat i oddział BCH dowodzony przez Antoniego Wróbla ps. Anton, Burza oraz oddział partyzantki rosyjskiej utworzony ze zbiegłych jeńców.

Organizatorem uroczystości był Sławomir Zawiślak – Prezes Okręgu Zamość ŚZŻAK, Roman Dziura- Burmistrz Józefowa i Andrzej Wojtyło – Prezes miejscowego koła Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej. W uroczystości udział wzięły poczty sztandarowe organizacji kombatanckich, szkół i Ochotniczych Straży Pożarnych w terenu gminy Józefów. Uczestnikami uroczystości byli przedstawiciele kół terenowych ŚZŻAK z Biłgoraja, Tomaszowa, Brzezin koło Bełżca i Starego Zamościa. Obecni byli prezesi organizacji kombatanckich i stowarzyszeń upamiętniających czyn zbrojny Polskiego Państwa Podziemnego tj. Polskiego Związku byłych Więźniów Politycznych Hitlerowskich Więzień i Obozów Koncentracyjnych i Stowarzyszenia Rodzin Żołnierzy Polskiego Państwa Podziemnego „Osuchy 1944”.

W uroczystości wzięli udział liczni mieszkańcy Józefowa i regionu, w tym samorządowcy, leśnicy członkowie Grupy Rekonstrukcji Historycznej im. por. Konrada Bartoszewskiego ps. Wir z Biłgoraja oraz harcerze z drużyny harcerskiej „Traperski Krąg” z Suśca”.

Miejscowe koło ŚZŻAK wyszło z inicjatywą upamiętnienia żołnierzy Armii Krajowej i WiN, mieszkających i walczących w czasie II wojny światowej na terenie dzisiejszej gminy Józefów. Upamiętnienie ma na celu zachowanie pamięci, wyróżnienie i rozpowszechnienie informacji o bohaterach Ziemi Józefowskiej w świadomości mieszkańców i osób odwiedzających gminę Józefów. Upamiętnienie ma mieć formę kamienia z płytą główną/informacyjną upamiętnienia wykonaną z granitu oraz 2 tablic metalowych (z imiennymi wykazami członków AK i WiN) na stelażach drewnianych.

Podczas uroczystości odbyła się publiczna prezentacja wizualizacji upamiętnienia i rozpoczął się proces konsultacji społecznych formy upamiętnienia oraz wykazu nazwisk członków Armii Krajowej i WiN opracowanych przez członków ŚZŻAK koła terenowego w Józefowie pod opieką dr Andrzeja Harkota. Podczas uroczystości można było otrzymać Wydawnictwo Materiałów do dziejów Zamojszczyzny w latach wojny 1939-1944 pod redakcją dr Zygmunta Klukowskiego oraz fabularyzowany film dokumentalny pt. „Wszystko dla Polski. Powstanie Zamojskie” w reżyserii Magdaleny i Rafała Kołodziejczyków. Film został wyprodukowany przez ŚZŻAK Okręg Zamość i Telewizję Polską S. A. TVP3 Lublin.

Wszystkim dziękujemy za udział i zapraszamy za rok!

Andrzej Wojtyło – Prezes ŚZŻAK koło terenowe w Józefowie