Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej O/Zamość upamiętnił 68. rocznicę śmierci Żołnierza Wyklętego por. Jana Leonowicza ps. “BURTA” [RELACJA, ZDJĘCIA]

2019-02-13

nowiny por. burtaDnia 9 lutego 2019 r. w miejscowości Nowiny (gmina Susiec, powiat tomaszowski) odbyła się uroczystość patriotyczno-religijna upamiętniająca Żołnierza Wyklętego por. Jana Leonowicza ps. “Burta”. Organizatorem uroczystości był Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Okręg Zamość we współpracy z Parafią pw. św. Tomasza Apostoła w Majdanie Sopockim, Wójtem Gminy Susiec, Janem Kurkiem – przedstawicielem społeczności lokalnej oraz 10 DH „Traperski Krąg” z Suśca. Żołnierz SZP-ZWZ-AK, dowódca oddziału WiN działającego na terenie samodzielnego Obwodu WiN Tomaszów Lubelski, por. Jan Leonowicz ps. „Burta” poniósł śmierć 9 lutego 1951 r. w zasadzce zorganizowanej przez UB w okolicach szkoły w Nowinach. Zginął jako jeden z ostatnich dowódców oddziałów leśnych WiN, najbardziej zasłużonych i najdłużej walczących żołnierzy antykomunistycznego podziemia w powojennej Polsce. Jego zwłoki przewieziono do siedziby tomaszowskiego PUBP, gdzie wedle świadectw przez dwa tygodnie wystawione były na widok publiczny przed budynkiem urzędu, jako przestroga dla innych.

Uroczystości upamiętniające bohatera rozpoczęły się w sobotnie przedpołudnie w Nowinach przemarszem pocztów sztandarowych oraz licznie zgromadzonych uczestników spod świetlicy wiejskiej pod pomnik ku czci por. Jana Leonowicza ps. “Burta”. Po odśpiewaniu hymnu państwowego, w imieniu organizatorów, przybyłych gości powitał Prezes ŚZŻAK Okręg Zamość, Poseł na Sejm – Sławomir Zawiślak.

W uroczystości uczestniczyli m.in. Weterani: por. Jan Jabłoniec ps. “FIAT” – ostatni żyjący żołnierz kpt. Zdzisława Brońskiego ps. “USKOK”, kpt. Longin Rozwadowski – reprezentujący ŚZŻAK Lublin; członkowie rodzin Żołnierzy Wyklętych: Marek Franczak – syn Józefa Franczaka ps. “LALEK” oraz rodzina ppłk. Bronisława Malca – Prezesa ŚZZAK Okręg Zamość Koło Rejonowe Susiec;  Wojewoda Lubelski – dr hab. Przemysław Czarnek; Proboszcz parafii pw. św. Tomasza Apostoła  w Majdanie Sopockim –  dr Krzysztof Śniosek; ks. Roman Skowron; przedstawiciel d-cy zamojskiego garnizonu WP ppor. Kamil Czochra  d-ca pocztu sztandarowego, przedstawiciel IPN Lublin, p.o. Naczelnika Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej IPN – dr hab. Tomasz Panfil; prokurator, badacz historii Żołnierzy Wyklętych na Zamojszczyźnie – dr Bartłomiej Szyprowski; Komendant Wojewódzki Ochotniczych Hufców Pracy w Lublinie –  dr Piotr Gawryszczak;  z-ca Dyrektora Roztoczańskiego Parku Narodowego, Prezes Koła Rejonowego ŚZŻAK O/Z w Józefowie – Andrzej Wojtyło; Dyrektor Szkoły Podstawowej im. Marii Konopnickiej w Majdanie Sopockim  – Teresa Hałasa;  dziennikarka TVP, reżyser filmowy  –   Bogna  Bender-Motyka; Prezes Koła ZKRPiBWP w Suścu  –  Edward Trześniowski; Prezes Stowarzyszenia „Ocalić od zapomnienia„ w Brzezinach – Magdalena Szczepańska;  mieszkanka gminy Susiec, inicjatorka wmurowania na terenie Muzeum na Pawiaku (Warszawa) tablicy upamiętniającej martyrologię Dzieci Zamojszczyzny – Janina Zielińska; przedstawiciele Zrzeszenia Spadkobierców Polskich Kombatantów II wojny światowej w Horyńcu-Zdroju; harcerze 10. Drużyny Harcerskiej „Traperski Krąg” z Suśca oraz 29. Drużyny Harcerskiej „Bursztynowy Szlak” z Majdanu Sopockiego; mieszkańcy Nowin i regionu; przedstawiciele mediów oraz Poczty sztandarowe: 3.zamojskiego Batalionu Zmechanizowanego w Zamościu, ŚZŻAK Okręg Zamość, ŚZŻAK O/Z Koło Rejonowe w Suścu, ŚZŻAK O/Z  Koło Rejonowe w Zamościu, ŚZŻAK O/Z Koło Rejonowe w Nieliszu, ŚZŻAK O/Z Koło Rejonowe w Sitnie, WIN – Okręg Lublin, Krasnostawskiego Stowarzyszenia Osób Represjonowanych w Stanie Wojennym, Szkoły Podstawowej w Majdanie Sopockim, 10. DH  „Traperski Krąg” z Suśca.

Po przywitaniu Prezes Związku Sławomir Zawiślak krótko przedstawił sylwetkę por. J. Leonowicza oraz szczegółowy program uroczystości informując, że główne historyczne wystąpienia wygłoszą zaproszeni, znamienici goście. Prezes podziękował także współorganizatorom oraz wszystkim osobom, które wsparły organizację uroczystości, tj.: ppłk. Bronisławowi Malcowi – Prezesowi ŚZŻAK Okręg Zamość Koło Rejonowe Susiec, inicjatorowi i twórcy pomnika por. Jana Leonowicza ps. “Burta”, odsłoniętego we wrześniu 2012 r. w obecności  członków naszego Związku; Ks. Proboszczowi Krzysztofowi Śniosek, Wójtowi gminy Susiec – Zbigniewowi Naklickiemu; Harcmistrz ZHP – Annie Rojek oraz 10. DH “Traperski Krąg” z Suśca; Janowi Kurkowi – przedstawicielowi rodzin ŻW; Przewodniczącej Koła Gospodyń Wiejskich w Nowinach – Marii Bugno oraz Marii Biszczanik, Marcie Zawiślak, Maryli Kozyrze, Małgorzacie Kawie; przedstawicielom OSP w Nowinach: Druhom Jackowi Bugno, Władysławowi Pastuszakowi, Piotrowi Zawiślakowi; Właścicielowi Masarni w Kunkach – Witoldowi Hałasie. Podziękowania za uczestnictwo w uroczystości ww. przekazał także przybyłym gościom, mediom, pocztom sztandarowym i licznie zebranym mieszkańcom regionu.

Kolejnym punktem uroczystości było okolicznościowe wystąpienie Wojewody Lubelskiego – Przemysława Czarnka. Następnie miały miejsce wspólna modlitwa w intencji ww. Żołnierza Wyklętego, odczytanie Apelu Pamięci przez harcerzy 10. DH “Traperski Krąg” z Suśca oraz złożenie przez delegacje wieńców i kwiatów pod pomnikiem upamiętniającym por. Jana Leonowicza ps. “Burta”. Po części oficjalnej, odbywającej się przy pomniku, uczestnicy uroczystości spotkali się w świetlicy w Nowinach. Tu miały miejsce odczytanie listu córki por. Jana Leonowicza – Krystyny Marii Barbary Leonowicz-Babiak, skierowanego do organizatorów i uczestników uroczystości oraz wystąpienia historyczne dr. Bartłomieja Szyprowskiego i dr. hab. Tomasza Panfila, przedstawiające m. in. postać por. J.Leonowicza  oraz kontekst i sens działalności powojennego podziemia niepodległościowego. Uczestnicy spotkania obejrzeli pięknie wykonaną, patriotyczną część artystyczną w wykonaniu harcerzy 10. Drużyny Harcerskiej “Traperski Krąg. Obejrzeli też specjalnie przygotowaną projekcję filmów poświęconych por. J. Leonowiczowi w reżyserii Bogny Bender-Motyki. Zwieńczeniem uroczystości był wspólny poczęstunek.

https://lublin.tvp.pl/41242936/68-rocznica-smierci-porucznika-jana-leonowicza-ps-burta